Emine Sarıaslan
2024 yılı İsviçre’de emeklilik için önemli bir yıl.
Mart 2024’te iki önerge için halk oylaması yapılacak. Birincisi, emekli maaşlarının artmasını amaçlayan AHV/AVS x 13 girişimi. İkincisi, emeklilik yaşını 67’ye yükseltmeyi amaçlayan girişim. 2024 yılında, emekliliğin daha fazla kötüleştirilmesi engellenmeli ve AHV/AVS güçlendirmelidir.
75 yıl önce İsviçre, dönemin işçi mücadeleleri sonucunda en önemli sosyal güvenlik kurumu olan AHV’/AVS yi kurdu.Bugün ise emeklilik reformu adı altında bu sosyal fonlar budanarak sermaye sahiplerine peşkeş çekiliyor. Federal Anayasa’nın 112. Maddesi’nde belirtildiği üzere, temel emeklilik maaşı «geçim ihtiyaçlarını yeterince karşılayacak» düzeyde olmalıdır. AHV emeklilik maaşının, büyük bir birikimimiz olmasa bile, bize yaşlılıkta temel mali güvenceyi sağlaması gerekir. Bunu gerçekleştirmeliyiz ve burjuva partilerin sosyal güvencemize zarar vermesine müsade etmemeliyiz.
Birinci sütun AHV/AVS in güçlendirilmesine EVET
Anayasada yer alan geçimimizi sağlamayı güvence altına alan emeklilik maaşın dan söz etmek mümkün değil. Bugün emekli maaşlarının satın alma gücü, enflasyon nedeniyle düşüyor. Kiralar, elektrik, gıda – her şey daha pahalı hale geliyor. Geriye kalan emekli maaşını da sağlık sigortası primleri yutuyor. Primler 2024 de yüzde 8.7 oranında arttı. Birçok emeklinin geçinmek için neredeyse hiçbir şeyi kalmadı. Son yıllarda yaşanan gelişmeler, özellikle düşük emekli maaşı alan emeklileri çok etkiledi. Bu düşük gelirli emekliler arasında en çok kadın ve göçmenler bulunuyor. Fiyatlar arttığı için emekli maaşlarının değeri gittikçe azalıyor.
Emekli maaşları artmalı- hemen şimdi!
Emeklilerin cüzdanlarındaki deliğin daha fazla büyümemesi için, acilen emekli maaşlarında iyileştirmeye gidilmelidir. İşte bu noktada, 3 Mart 2024 tarihinde oylamaya sunulacak olan AHV x 13 girişimi devreye giriyor. Girişim basit, ama önemli bir adım: İnsiyatif 13. AHV maaşı maaşı ödenmesi çağrısında bulunuyor -tıpkı şu an çalışan birçok kişinin 13. ay maaşı alması gibi. 13. emekli maaşı aylık olarak hesaplandığında, AHV emekli maaşlarında yüzde 8.3’lük bir artış anlamına gelmektedir. 13. AHV/AVS maaşından en çok faydalananlar, çalışma hayatları boyunca düşük ve orta gelir elde eden kişiler olacaktır. Bu doğru ve adil bir uygulamadır, çünkü iyileştirmeye en çok ihtiyaç duyanlar en yoksul emeklilerdir. 13. AHV emeklilik maaşı satın alma gücü kaybını telafi edebilir ve bu nedenle tam da doğru bir zamanda geliyor!
Emeklilik yaşının daha da yükseltilmesine hayır!
FDP/PLR partili genç liberallerin emeklilik girişimi 3 Mart 2024’te oylamaya sunulacak. Bu girişim hiç bir şekilde kabul edilemez. Emeklilik yaşının önce 66’ya, sonra 67’ye ve sonra daha da yükseltilmesi çağrısında bulunuyor. Büyük bankalar, sigorta şirketleri ve onların parlamentodaki siyasi temsilcilerinin sosyal kesinti planları masada duruyor. Emeklilik yaşının 67+’ye yükseltilmesi gerçekçi değildir, çünkü 55 yaş üstü çalışanlar zaten işgücü piyasasının dışına itilmektedirler. Bu girişim aynı zamanda son derece adaletsiz ve anti-sosyaldir: düşük gelirli insanları ölene kadar çalışmaya zorlamaktadır. Oysa daha uzun süre yaşayan yüksek gelirliler erken emekliliği göze alabilmekterdirler. Emeklilik girişimi, ağır bedensel işlerde çalışan ve bu nedenle daha kısa bir yaşam beklentisine ve dolayısıyla kısa bir emekliliğe sahip olan herkesin yüzüne atılmış bir tokattır. Daha az emeklilik maaşı için daha uzun süre çalışmak mı? Bunu kesinlikle kabul etmiyoruz! Bu nedenle HAYIR diyoruz.
2024’te haklarımız için mücadelemizi sürdürelim:
13. AHV Maaşı (AHV x 13) için EVET,
Emeklilik girişimi (67+) HAYIR!