Martin Jakob , Emine Sarıaslan
Yeni AHV yasası 2024 yılında yürürlüğe girecek. Seçmenlerin çoğunluğu tarafından kabul edilen emeklilik yaşının kadın ve erkekler için eşitlenmesi nedeniyle kadınlar 1 yıl daha fazla çalışacaklar. Ayrıca Mesleki Emeklilik Fonu Yasasının (pansiyon kasa, BVG/LPP) değişikliği de parlamentoda görüşülüyor. Pansiyon Kasa’da daha fazla kesinti yapılması planlanıyor. Sendikaların 13. AHV emeklilik maaşı girişimi, emeklilik kayıplarını telafi etmek için giderek daha da önemli hale geliyor.
Emeklilik Yasasındaki temel değişiklik kimlere ne getirecek?
1960 doğumlu kadınların emeklilik yaşı: Sizin için emeklilik yaşı 64. Bu yaştan sonra çalışmak istiyorsanız, 1 Ocak 2024’ten itibaren daha esnek emeklilik maaşı alma seçeneklerinden yararlanabilirsiniz (aşağıdaki tabloya bakınız).
1961 ile 1964 yılları arasında doğan kadınlar için ek ödeme: Emeklilik yaşı sizin için kademeli olarak yükseltilir ve ömür boyu emekli maaşınıza ek ödeme yapılır. Ek ödemenin miktarı çalışma hayatınız boyunca elde ettiğiniz ortalama gelire bağlıdır (tabloya bakınız). Ek ödeme, alcağınız tamamlayıcı yardımın azalmasına neden olmaz. Ek ödeme azami emekli maaşı alınsa bile ödenir.
Doğum yılı | Emeklilik yaşı | Ek ödeme Frank olarak | ||
I | II | III | ||
1961 | 64 ¼ | 40.- | 25.- | 12.50.- |
1962 | 64 ½ | 80.- | 50.- | 25.- |
1963 | 64 ¾ | 120.- | 75.- | 37.50.- |
1964 | 65 | 160.- | 100.- | 50.- |
* Aylık ek ödeme ortalama geliri I = maksimum. 58 800.- Fr, II = 58 800.- Fr, 73 500.- Frank’a kadar, III = 73 500.- Fr üzerinde
1965-1969 doğumlu kadınlara ek ödeme: Emeklilik yaşı 65’tir ve ömür boyu emekli maaşına ek ödeme yapılır.
Doğum yılı | Emeklilik yaşı | Ek ödeme Frank olarak | ||
I | II | III | ||
1965 | 65 | 160.- | 100.- | 50.- |
1966 | 65 | 130.- | 81.- | 41.- |
1967 | 65 | 101.- | 63.- | 32.- |
1968 | 65 | 70.- | 44.- | 22.- |
1969 | 65 | 40.- | 25.- | 13.- |
* Aylık ek ödeme, ortalama gelir I = maksimum. 58 800.- Fr, II = 58 800.- Fr, 73 500.- Fr a kadar, III = 73 500.- Fr
1961 ile 1969 yılları arasında doğan kadınlar için erken emeklilik: Bu yaş grubundaki kadınlar 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren emeklilik maaşlarını üç yıl önceden alabilirler. Ancak bu, normal emeklilik için ödenecek olan ek ödemelerden vazgeçecekleri anlamına gelir.
Kadınlar ve 1961 ve daha genç doğumlu erkekler için esnek emeklilik maaşı: Kadınlar ve erkekler yaşlılık maaşlarını 63 yaşından 70 yaşına kadar alabilirler. Yeni olan, isteyenler için başlangıçta sadece yüzde 20 ila 80 arasında kısmi bir emekli maaşı seçmek ve bunu bir veya iki adımda maksimuma çıkarmak mümkün.
Emekli aylığının başlangıcının hangi ayda olacağı tam olarak belirlenebilir- Geçmişte erken emeklilik sadece bir ya da iki tam yıl için mümkündü. Tam emeklilik veya kısmi emeklilik için yaş dolmadan yapılan başvurular, indirimlere ve ertelenmiş emeklilik eklere yol açar; hesaplama tam olarak referans ayına göre yapılır. Yaş dolmadan alınan emekli veya kısmi emekli maaşları kesintilere yol açar. Ve ertelenmiş ek emeklilik maaşlarının hesabı tam olarak referans ayına göre yapılır. Düşük gelir durumunda, emekli maaşı önceden ödenirse, emekli maaşında ki azalma daha az olur.
Pansiyon Kasa: Çözülmeyen dosyalar
Pansiyon Kasa da 2024’ten itibaren AHV’deki değişikliklerden etkilenecektir. Kadınlar için emeklilik yaşı AHV’ya paralel olarak yükselecek ve emeklilik fonları tüm sigortalıların 63 ila 70 yaşları arasında emekli maaşlarının tamamını veya bir kısmını çekmelerine veya ertelemelerine izin verecek. Ancak 65 yaşından itibaren risk ve ölüm yardımları artık sigortalı değildir. Ve mesleki emeklilik fonu, emeklilik sermayesini artırmak için katkı payı ödemelerinin gerek olup olmadığını kendi yönetmeliklerinde belirleyebilir. Bu yasal bir zorunluluk değildir
Kısıtlamalar planlandı
Ancak bu düzenlemeler pansiyon kasadaki ciddi eksiklikleri hiçbir şekilde çözmüyor. Düşük gelirli ve yarı zamanlı çalışanlar için emeklilik hizmetleri daha da kötüleşecek, pansiyon kasaya daha fazla ödeme yapmak zorunda kalınacak. Unia sendikası ise yasaya karşı referanduma gitmeyi planlıyor. Unia ayrıca 13. emekli maaşı talebiyle birinci sütunun güçlendirilmesi için de kampanya yürütüyor. Bu girişim 2023 yılında oylamaya sunuluyor.