İnşaat sektörü, açıklanan olumlu ekonomik göstergelere rağmen işçiler açısından kritik bir döneme giriyor. İpotek (mortgage) faizlerindeki düşüş ve konut ile altyapı projelerine yönelik artan talep, genel olarak sektörde büyüme sağlarken, işçilerin çalışma koşulları konusunda önemli mücadeleler gündemde.
Wüest Partner ajansının 2025 yılına yönelik öngörülerine göre, İsviçre’de inşaat faaliyetleri %4,6 oranında artacak. Ancak inşaat patronlarına göre bu olumlu tablo, sektörde çalışanların karşı karşıya olduğu zorlukları azaltmayacak.
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YENİLENİYOR
İsviçre’nin en büyük işçi sendikalarından Unia, inşaat sektöründeki ulusal toplu iş sözleşmesinin (TİS 2025) yenilenmesi için yürütülecek müzakerelere hazırlanıyor. Nisan ayında ön görüşmelerle başlayacak süreç, Mayıs-Kasım ayları arasında resmî müzakerelerle devam edecek. Mevcut sözleşme 31 Aralık 2024’te sona erecek ve işçiler için daha iyi koşullar sağlanması amacıyla sendika, güçlü bir mücadeleye hazırlanıyor.
Unia’nın talepleri arasında işçilerin maaşlarında enflasyon karşısında alım gücünü artıracak seviyede bir zam yapılması yer alıyor. Unia Vaud İnşaat Sektörü Sorumlusu Pietro Carobbio, “Son yıllarda enflasyon nedeniyle büyük bir alım gücü kaybı yaşandı. Üstelik sağlık sigortası primlerindeki artış da hane bütçelerini ciddi şekilde etkiliyor” dedi.
DAHA KISA ÇALIŞMA GÜNLERİ VE ÜCRETLİ MOLALAR
Sendikanın talepleri yalnızca maaş zammı ile sınırlı değil. Çalışma saatlerinin kısaltılması da gündemde. İşçilerin iş-özel hayat dengesini sağlamak için, özellikle yaz aylarında 11 saati bulan uzun mesailer yerine daha kısa çalışma saatleri öneriliyor. Bunun yanı sıra sabah molasının ücretli hale getirilmesi ve işçilerin işe gidiş-dönüş sürelerinin tamamının işveren tarafından karşılanması talep ediliyor. Mevcut sistemde, işverenler işçilerin günlük 30 dakikalık yol süresini maaştan kesiyor. Sendikaya göre, mesai süresine dahil edilmeyen bu süre, işçilerin hak kaybına uğramasına neden oluyor.
İŞÇİ AÇIĞI BÜYÜYOR
Tüm bu talepler, inşaat sektörünün cazibesini artırmaya yönelik adımlar olarak görülüyor. Son yıllarda, inşaat işçileri arasında ciddi bir iş gücü kaybı yaşanıyor. Mevcut verilere göre, her iki duvar ustasından biri mesleği bırakıyor ve çırak sayısı da hızla düşüyor. 2010 yılında 1200 olan çırak sayısı, 2022 itibarıyla 700’ün altına indi. Geleceğe yönelik tahminler de endişe verici. Sektör, 2030 yılına kadar ihtiyaç duyulan iş gücünün %21’ini, 2040 yılına kadar ise %31’ini karşılayamayacak durumda olacak.
BÜYÜK GÖSTERİ 17 MAYIS’TA
Unia, bu talepleri daha güçlü bir şekilde dile getirmek için 17 Mayıs’ta Lozan’da büyük bir gösteri düzenleyecek. İşçilerin haklarını savunmak için kitlesel bir katılım çağrısı yapılırken, sektör çalışanlarının ortak bir mücadele ile daha iyi maaş ve çalışma koşulları elde etme şansının olduğu vurgulanıyor.
Sektördeki patronlar ve İsviçre İnşaat Girişimcileri Birliği (SSE) ile müzakereler zorlu geçeceğe benziyor. Unia, işverenlerin «esneklik ve güvenlik» adı altında işçilerin haklarını tırpanlamaya çalıştığını savunuyor. Özellikle esnek çalışma saatleri dayatmalarına karşı çıkılırken, Unia, maaş artışı, çalışma süresinin azaltılması ve taşeronluk sisteminin sıkı denetim altına alınmasını talep ediyor.
İsviçre inşaat sektöründe işçiler, önümüzdeki aylarda koşullarını iyileştirmek için yoğun bir mücadeleye hazırlanıyor. (Arkadaş)